Kiểm nghiệm thực phẩm là một phần không thể thiếu để sản xuất hiệu quả của các sản phẩm chất lượng, an toàn. Với công việc thực hiện ngày càng phải chịu sự giám sát chặt chẽ, việc kiểm tra để đảm bảo tuân thủ các quy định về an toàn thực phẩm và bảo vệ sức khỏe là điều kiện bắt buộc.

“Kiểm nghiệm thực phẩm là việc thực hiện một hoặc các hoạt động thử nghiệm, đánh giá sự phù hợp với quy chuẩn kỹ thuật và tiêu chuẩn tương ứng đối với thực phẩm, phụ gia thực phẩm, chất hỗ trợ chế biến thực phẩm, chất bổ sung vào thực phẩm, bao gói, dụng cụ, vật liệu chứa đựng thực phẩm” – Theo luật an toàn thực phẩm 2010 (55/2010/QH12)

Việc kiểm nghiệm thực phẩm là phân tích khoa học về thực phẩm và các thành phần của nó để cung cấp thông tin chính xác về giá trị dinh dưỡng và tính an toàn của thực phẩm. Các phương pháp kiểm nghiệm thực phẩm phổ biến nhất là:

– Kiểm tra bằng cảm quan: Đây là phương pháp kiểm tra cơ bản nhất, bao gồm việc sử dụng các giác quan của con người: thị giác, vị giác, xúc giác và khứu giác.

– Thử nghiệm Hóa học: Liên quan đến việc phân tách và phân tích hóa học đối với các thành phần khác nhau của sản phẩm thực phẩm, bao gồm PH, chất phụ gia, chất bảo quản, màu sắc, chất gây ô nhiễm…

– Phân tích dinh dưỡng: Liên quan đến việc tìm ra thành phần dinh dưỡng của thực phẩm; thông tin thu thập được sử dụng trên nhãn của sản phẩm.

– Kiểm tra vi sinh: Phân tích các vi sinh vật gây ô nhiễm thực phẩm. Nó thường được thực hiện trên nguyên liệu thô, thành phần và sản phẩm cuối cùng.

Mục đích và vai trò của kiểm nghiệm thực phẩm:

– Để kiểm tra chất lượng của một sản phẩm: Điều này được thực hiện để xác minh các tuyên bố của nhà sản xuất sản phẩm về một số vấn đề nhất định. Ví dụ: các thành phần được sử dụng.

– Để kiểm soát chất lượng: Điều này được thực hiện trước, trong và sau quá trình sản xuất để phân tích chất lượng của các thành phần thực phẩm và thành phẩm.

– Việc kiểm tra và phân loại thực phẩm được thực hiện thường xuyên để đảm bảo các nhà sản xuất thực phẩm đáp ứng các luật và tiêu chuẩn đặt ra.

– Thực phẩm phải có nhãn dinh dưỡng hợp chuẩn; do đó thực phẩm cần được phân tích để xác minh các công bố.

– Nghiên cứu và phát triển là cần thiết để các nhà sản xuất cải tiến và cung cấp thực phẩm chất lượng cao, tốt cho sức khỏe và giá cả phải chăng; điều này đòi hỏi phải nghiên cứu và phân tích các sản phẩm đã có trên thị trường.

Danh mục các nền mẫu kiểm nghiệm của TSL:

Thức ăn chăn nuôi và thức ăn thủy sản	Nông sản và sản phẩm nông sản
Thủy sản và sản phẩm thủy sản	Thịt và sản phẩm về thịt
Nước	Sữa và các sản phẩm về sữa

Xây dựng các chỉ tiêu kiểm nghiệm cùng TSL:

Để kiểm nghiệm an toàn thực phẩm thành công và nhanh chóng, đúng quy định của pháp luật. Chúng ta cần phải xây dựng các chỉ tiêu kiểm nghiệm thực phẩm như sau đây

• Quyết định số 46/2007/QĐ-BYT về ban hành ‘Quy định giới hạn tối đa ô nhiễm sinh học & hóa học trong thực phẩm’
• QCVN 8-1:2011/BYT Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với giới hạn bị ô nhiễm độc tố vi nấm trong thực phẩm.
• QCVN 8-2:2011/BYT Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với giới hạn bị ô nhiễm kim loại nặng trong thực phẩm.
• QCVN 8-3:2012/BYT – Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về ô nhiễm vi sinh vật trong thực phẩm
• Tiêu chuẩn kỹ thuật (TCVN) và quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với từng loại sản phẩm cụ thể.